2024 Yılı Üçüncü Çeyrek Yapı İzin İstatistikleri açıklandı!

TÜİK 2024 Yılı Üçüncü Çeyrek Yapı İzin İstatistikleri verilerini yayınladı. Buna göre, Temmuz-Eylül döneminde Yapı Ruhsatı verilen bina sayısı yüzde 18,8 azaldı. Peki, inşaat sektörü son çeyrekte hareketlenecek mi?

2024 Yılı Üçüncü Çeyrek Yapı İzin İstatistikleri verilerine göre son 3 ayda Yapı Ruhsatı verilen bina sayısı yüzde 18,8 azaldı

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2024 Yılı Üçüncü Çeyrek Yapı İzin İstatistikleri verilerini yayınladı. Buna göre, Temmuz-Eylül 2024 arası Yapı Ruhsatı verilen yapıların bina sayısı yüzde 18,8 azaldı. Bu da konut fiyatlarının ve ev kiralarının yakın gelecekte artacağını ortaya koyuyor.

TÜİK 2024 Temmuz-Eylül Yapı İzin İstatistikleri verilerine göre belediyeler tarafından verilen yapı ruhsatlarının 2024 yılının üçüncü üç ayında bir önceki yıla göre;

• bina sayısı bazında yüzde 18,8 azaldı,
• daire sayısı bazında yüzde 17 azaldı.
• yüzölçümü olarak yüzde 18,9 azaldı,

Toplam yüzölçümün yarıdan fazlası konut alanı

2024 yılının üçüncü çeyreğinde Belediyeler tarafından Yapı Ruhsatı verilen yapıların toplam yüzölçümü 32 milyon metrekare oldu. Bunun;

• 17 milyon metrekaresi konut,
• 8,2 milyon metrekaresi konut dışı ve
• 6,8 milyon metrekaresi ortak kullanım alanı.

Kullanma amacına göre en yüksek pay iki ve daha fazla daireli ikamet amaçlı binaların

2024 yılının III. çeyreğinde Yapı Ruhsatı verilen yapıların kullanma amacına göre en yüksek paya 21,2 milyon metrekare ile iki ve daha fazla daireli ikamet amaçlı binalar sahip oldu. Bunu 2,5 milyon metrekare ile sanayi binaları ve depolar izledi.

Yapı kullanma izin belgesi verilen binaların yüzölçümü yüzde 5,3 azaldı

Belediyeler tarafından verilen yapı kullanma izin belgeleri (YKİB)’nin 2024 yılının üçüncü çeyreğinde bir önceki yıla göre;

• bina sayısı yüzde 2,9 arttı,
• daire sayısı yüzde 3,1 azaldı,
• yüzölçümü yüzde 5,3 azaldı.

Toplam yüzölçümün yarıdan fazlası konut alanı

Yapı Kullanma İzin Belgesi (YKİB) verilen yapıların 2024 yılının III. çeyreğinde toplam yüzölçümü 22,5 milyon metrekare oldu. Bunun;

• 12,4 milyon metrekaresi konut,
• 5,6 milyon metrekaresi konut dışı ve
• 4,5 milyon metrekaresi ortak kullanım alanı oldu.

Kullanma amacına göre en yüksek pay iki ve daha fazla daireli ikamet amaçlı binaların

Temmuz-Eylül 2024 arası Yapı kullanma izin belgesi verilen yapıların kullanma amacına göre en yüksek paya 15,3 milyon metrekare ile iki ve daha fazla daireli ikamet amaçlı binalar sahip oldu. Bunu 1,8 milyon metrekare ile sanayi binaları ve depolar takip etti.

Konut Satışları 2024 Yılı Üçüncü Çeyrekte arttı

TÜİK verilerine göre; Türkiye genelinde 2024 Yılı Üçüncü Çeyrekte Konut Satışları şöyle seyretti;

• Temmuz konut satışları bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 16 artarak 127 bin 88 oldu.
• Ağustos konut satışları bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 9,9 artarak 134 bin 155 oldu.
• Eylül konut satışları bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 37,3 artarak 140 bin 919 oldu.

TÜİK konut satış rakamlarına baktığımızda görüyoruz ki, 2024 Yılı Üçüncü Çeyrekte konut satışları bir önceki yılın aynı ayına göre artış gösterdi.

İnşaat Maliyetlerindeki artış, yıllık enflasyon ile paralel ilerliyor.

TÜİK İnşaat Maliyet Endeksi Eylül 2024 verilerine göre 2024 Eylül inşaat maliyet endeksi, 2024 Ağustos ayına göre yüzde 0,57 artış gösterdi. Bunun yanında yıllık bazda İME artışı bir önceki yılın aynı ayına göre ise yüzde 38,93 oldu.

sahibindex Satılık Konut Piyasası Görünümü 2024 Eylül raporu

BETAM, sahibinden.com’un ilan verileriyle hazırladığı sahibindex Satılık Konut Piyasası Görünümü 2024 Eylül ayı raporunu paylaştı. Buna göre hem ülke genelindeki hem de üç büyükşehirdeki reel (enflasyondan arındırılmış) satış fiyatı düşmüştür.

Temmuzdan ağustosa ülke genelindeki ve üç büyükşehirdeki cari konut fiyatı artış oranları enflasyon oranından daha düşük olduğu için hem ülke genelindeki hem de üç büyükşehirdeki reel (enflasyondan arındırılmış) satış fiyatı düşmüştür.

Editörün ‘2024 Temmuz-Eylül Dönemi Yapı İzin İstatistikleri’ Değerlendirmesi

TÜİK 2024 Yılı Üçübcü Çeyrek Yapı İzin İstatistikleri verilerine göre, yılın üçüncü 3 ayında Yapı Ruhsatı verilen bina sayısı yüzde 18,8 azaldı. Öte yandan 2024 Yılı İkinci Çeyrek Yapı İzin İstatistikleri verilerine göre, Nisan-Haziran 2024 arası Yapı Ruhsatı verilen yapıların bina sayısı yüzde 22,7 azaldı. Bu durum, 2023 yılında ve 2024 yılı ilk 3 ayında yüksek seyreden Yapı Ruhsatı rakamlarının 2024 yılı ikinci çeyreğinden itibaren düşüşe geçtiğini gösteriyor.

Yine TÜİK 2024 Yılı Üçüncü Çeyrek Yapı İzin İstatistikleri verilerine göre daire sayısına göre belediyeler tarafından verilen;

• yapı ruhsatları yüzde 17 azaldı.
• yapı kullanma izin belgeleri (YKİB) yüzde 3,1 azaldı.

Bu verilerden anlıyoruz ki konut açısından gerek yeni yapı ruhsatlarında gerekse de yapı kullanma izin belgelerinde geçen yılın aynı dönemine göre %18 gibi bir düşüş var. Öte yandan inşaat maliyetleri artışı da yıllık ortalama %39 seviyelerine geriledi. Bu durumda inşaat sektörü temsilcileri gelecekteki inşaat maliyetlerini öngörebildikleri için yeni konut inşasına yönelme eğilimindeler. Bunu ipotekil konut satışlarındaki artıştan hareketle de söyleyebiliriz. Zira konut arzı satışların etkisi ile azalmakta. Ancak bankaların yıllık mevduat faizleri %50 ler üzerinde bir getiri sağlaması konut yatırımcılarının birikimlerini bir müddet daha mevduatta değerlendireceğini gösteriyor.

Sonuç olarak şunu açıkça söyleyebiliriz;

TCMB Para Politikası Kurulu politika faizlerini düşürmeye başlaması ile birlikte konut kredisi faizleri de düşme eğilimine girecektir. Buradan hareketle cazip hale gelen aylık konut kredisi faiz oranları ile ipotekli konut satışları daha da artacaktır. Böylelikle konut satışlarının artması ile hareketlenen piyasa yeni konut inşasını tetikleyecektir.

Kaynak; https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Yapi-Izin-Istatistikleri-III.-Ceyrek:-Temmuz-Eylul,-2024-53752&dil=1

Düzenleyen; İnş. Müh. Mithat GÜNEY, PMP