BETAM, sahibindex Satılık Konut Piyasası Görünümü 2024 Ağustos Raporunu paylaştı!
BETAM, sahibindex Satılık Konut Piyasası Görünümü 2024 Ağustos raporunu paylaştı. Buna göre hem ülke genelindeki hem de üç büyükşehirdeki reel satış fiyatı düşmüştür.
sahibindex Satılık Konut Piyasası Görünümü 2024 Ağustos raporu
Hazirandan temmuza Türkiye genelindeki cari konut fiyatı artış oranı enflasyon oranından daha düşük olduğu için hem ülke genelindeki hem de üç büyükşehirdeki reel (enflasyondan arındırılmış) satış fiyatı düşmüştür. Reel fiyatlardaki yıllık düşüş oranı;
- ülke genelinde yüzde -21,1’e,
- İstanbul’da yüzde -22,7’ye,
- İzmir’de yüzde -18,4’e,
- Ankara’da ise yüzde -19,1’e kadar gerilemiştir.
Benzer şekilde konut cari fiyatlarındaki artış oranı da azalmaktadır. Cari fiyatlarda yıllık artış oranı hazirana kıyasla ülke genelinde 5,6 puan azalarak yüzde 27,6’ya düşmüştür. Buna göre Türkiye genelinde ortalama satılık konut ilan m2 cari fiyatı 29.178 TL olmuştur. Satılık konut ilan m2 cari fiyatlarındaki yıllık artış oranları üç büyük şehirde de azalarak;
- İstanbul’da yüzde 25,
- Ankara’da yüzde 31 ve
- İzmir’de yüzde 31,9 olmuştur.
Ortalama satılık konut m2 fiyatları;
- İstanbul’da 40.000 TL,
- Ankara’da 22.069 TL ve
- İzmir‘de 34.400 TL’dir.
Konut talebi endeksi Haziran 2024’e kıyasla yüzde 37,8 artmıştır. Konut piyasasındaki canlılık göstergesi olarak izlediğimiz satılan konutların satılık ilan sayısına oranı hem ülke genelinde hem de üç büyük ilde artmıştır. Hem satılık ilan sayısı hem de satılan konut sayısı hem ülke genelinde hem de üç büyükşehirde belirgin bir oranda yükselmiştir. Konut piyasasında bir diğer canlılık ölçütü olarak kullandığımız satılık konut ilanlarının ne kadar süre yayında kaldıklarını gösteren kapatılan ilan yaşı ise geçen aya kıyasla İstanbul’da değişmezken ülke geneli, Ankara ve İzmir’de uzamıştır.
I- Satılık Konut Piyasası Görünümü 2024 Ağustos raporu Satış fiyatları analizi
Reel konut fiyatında düşüş
2020 Mayıs’tan itibaren sürekli artan ülke genelindeki reel konut fiyat endeksinin (2017=100) 2023 Temmuz’dan bu yana gösterdiği düşüş 2024 Temmuz’da devam etmiştir (Şekil 1). Reel konut fiyat endeksi temmuzda hazirana kıyasla 4,3 puanlık bir azalışla 161,9 olmuştur. Hazirandan temmuza enflasyon oranı cari konut fiyat artış oranından daha yüksek bir düzeyde gerçekleşmiştir (sırasıyla yüzde 3,2 ve yüzde 0,6). Son bir yıldır cari konut fiyatları sistematik olarak enflasyonun altında kaldığından reel fiyatlar azalmaktadır.
Üç büyük ilde reel satış fiyat endeksinde düşüş
Son bir yılda düşüşte olan konut reel satış fiyat endeksi hazirandaki durağanlıktan sonra temmuz ayında da düşüşünü sürdürmüştür (Şekil 2). Hazirandan temmuza reel konut fiyat endeksi;
- İstanbul’da 5,1 puan,
- Ankara’da 3,8 puan,
- İzmir’de ise 2,7 puan azalmıştır.
Temmuzda reel konut fiyat endeksi (Eylül 2017=100);
- İstanbul’da 157,3,
- Ankara’da 181,9,
- İzmir’de ise 171,8 olmuştur.
II -Konut piyasası arz-talep analizi
Konut arzında artış
Şekil 6 ülke genelinde ve üç büyükşehirde satılık konut arzının ölçütü olarak kullandığımız satılık ilan sayısının seyrini göstermektedir. Satılık konut ilan sayısı ülke genelinde ve üç büyükşehirde artmıştır. Satılık konut arzı geçen aya kıyasla;
- ülke genelinde yüzde 5,6 (815.399’dan 860.891’e),
- İstanbul’da yüzde 4 (200.834’ten 208.923’e),
- Ankara’da yüzde 7 (83.518’den 89.334’e),
- İzmir’de ise yüzde 5,1 (59.109’dan 62.103’e) yükselmiştir.
Konut talebinde artış
Şekil 7, ülke genelindeki konut talebinin seyrini göstermektedir. Konut talebi göstergesi, 6 farklı verinin birleştirilmesiyle oluşturulmuştur. Bu veriler;
- ilanların görüntülenme sayısı,
- ilanların favoriye eklenme sayısı,
- ilan sahiplerine gönderilen toplam mesaj sayısı,
- sahibinden.com uygulaması üzerinden yapılan toplam telefon araması sayısı,
- Google Analytics’ten edinilen sahibinden.com mobil ve web platformlarında satılık emlak kategorisine
- ve ilgili aya ait kullanıcı ve sayfa görüntüleme sayıları
ndan oluşmaktadır.
Konut talebi göstergesi oluşturulurken bu serilerin 2020 Nisan ayındaki değerlerinin her biri 100’e eşitlenmiş, diğer aylardaki değerleri ise buna göre oranlanarak hesaplanmıştır. Ardından bu göstergelerin ağırlıklı ortalaması alınarak yeni talep göstergesinin ilgili aydaki değeri hesaplanmıştır. Bu göstergenin 100 değeri 2020 Nisan’taki[1] konut talebini gösterirken bu göstergenin yükselmesi Nisan 2020’ye kıyasla talebin arttığını, düşmesi ise konut talebinin azaldığını belirtmektedir. Talep göstergesindeki artış ya da azalış oranı ise konut talebinin ne ölçüde değiştiği hakkında bilgi vermektedir.
[1]Arama sayılarına ait veri 2020 Nisan ayından itibaren mevcut olduğundan talep göstergesi bu tarihten sonraki dönemde hesaplanmıştır.
Ocak 2023’te istisnai bir yükselişle 235’e ulaşan talep endeksi, Şubat 2023 depreminin ardından düşüş yönlü bir seyir izleyerek Kasım 2023’te 88,7’ye kadar gerilemişti. Aralık 2023’ten itibaren yönünü yukarı çeviren endeks hazirandan temmuza yüzde 37,8’lik belirgin bir artışla 142,4’e gelmiştir. Ancak geçen yılın temmuz ayına kıyasla endeksin yüzde 2,7 daha düşük olduğu da not edilmelidir.
Satılan konut sayısı ve ilan sayısında artış
Şekil 10 üç büyük ildeki satılık konut ilan sayısını ve satılan konut sayısını göstermektedir. Satılık konut sayısı üç büyük ilde de artmıştır. Satılık konut sayısı geçen aya kıyasla;
- İstanbul’da yüzde 4 (200.834’ten 208.923’e),
- Ankara’da yüzde 7 (83.518’den 89.334’e),
- İzmir’de ise yüzde 5,1 (59.109’dan 62.103’e) oranında artmıştır.
Satılan konut sayısı da üç büyük ilde yükselmiştir. Satılan konut bir önceki aya göre;
- İstanbul’da yüzde 46,9 (5.494’ten 8.073’e),
- Ankara’da yüzde 50,1 (2,589’dan 3.885’e),
- İzmir’de yüzde 32,2 (1.525’ten 2.015’e) oranında daha yüksektir.
sahibindex Kiralık Konut Piyasası Görünümü Ağustos 2024 Raporu özeti
Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi (BETAM), sahibinden.com verileri kullanılarak hazırlanan “sahibindex Kiralık Konut Piyasası Görünümü Ağustos 2024” raporunu paylaştı.
Nitekim Türkiye genelinde ve üç büyükşehirde hazirandan temmuza cari kira fiyatlarındaki artışın aylık enflasyondan daha düşük olması sonucu enflasyondan arındırılmış (reel) kira fiyatları düşmüştür.
Ağustos 2024 kira zam oranları belli oldu
TÜİK Temmuz 2024 TÜFE verilerine göre, 12 aylık ortalama TÜFE artış oranı yüzde 65,93 olarak açıkladı. Bu artış oranı aynı zamanda, konutlarda ve işyerlerinde Ağustos 2024 kira zam oranı olarak baz alınmaktadır. Zira mevzuata göre kira artış oranı, kira sözleşmesinin dolduğu tarihi takip eden ayın açıklanan 12 aylık TÜFE ortalaması üzerinden hesaplanıyor. Dolayısı ile evini veya iş yerini kiraya veren gayrimenkul sahipleri, bu oranın üzerinde bir kira artışı yapamıyor.
Kaynak; https://betam.bahcesehir.edu.tr/2024/08/sahibindex-satilik-konut-piyasasi-gorunumu-agustos-2024/
Düzenleyen; İnş. Müh. Mithat GÜNEY, PMP