Emlak Haberleri

BETAM, sahibindex Kiralık Konut Piyasası Görünümü Kasım 2024 Raporunu paylaştı!

BETAM, sahibindex Kiralık Konut Piyasası Görünümü Kasım 2024 Raporunu paylaştı!

BETAM, sahibindex Kiralık Konut Piyasası Görünümü Kasım 2024 Raporunu paylaştı. Buna göre Reel kiralarda düşüş eğilimi söz konusu.

sahibindex Kiralık Konut Piyasası Görünümü Kasım 2024 Raporu özeti

Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi (BETAM), sahibinden.com verileri kullanılarak hazırlanan “sahibindex Kiralık Konut Piyasası Görünümü Kasım 2024” raporunu paylaştı.

Nitekim Türkiye genelinde ve üç büyükşehirde eylülden ekime cari kira fiyatlarındaki artışın aylık enflasyondan daha düşük olması sonucu enflasyondan arındırılmış (reel) kira fiyatları düşmüştür.

Bununla birlikte, ekim ayı itibarıyla reel fiyatlarla kira ortalaması bir önceki yılın aynı ayı ile karşılaştırıldığında;

  • ülke genelinde yüzde 2,1 daha düşükken
  • İstanbul’da değişmemiş,
  • Ankara’da yüzde 1,8 ve
  • İzmir’de yüzde 4,2 daha yüksektir.

2023 Ekim ayından beri düşüşte olan cari kira fiyatı yıllık artış oranları ağustos ayında yükselse de eylülde tekrar düşüşe geçmişti, ekim ayında ise tekrar yükselişe geçti. Türkiye genelinde ortalama kiralık konut ilan m2 fiyatındaki yıllık artış oranı ekim ayında yüzde 45,4’e yükselmiştir. Ekim ayında ülke genelinde ortalama kiralık konut ilan m2 fiyatı 186,1 TL’dir. Yıllık kira artış oranı;

  • İstanbul’da yüzde 48,6,
  • Ankara’da yüzde 51,3 ve
  • İzmir’de ise yüzde 54,8’dir.

Ortalama kiralık konut ilan m2 fiyatları;

  • İstanbul’da 247,6 TL,
  • Ankara’da 176,5 TL,
  • İzmir’de ise 218,2 TL’dir.

Ancak kiralık konut talep göstergesi eylül ayına kıyasla yüzde 18,9 düşük, geçen yılın ekim ayına kıyasla yüzde 0,6 daha yüksektir. Kiralık konut piyasasında bir canlılık göstergesi olarak kullandığımız kiralanan konut sayısının kiralık ilan sayısına oranı ülke genelinde ve üç büyükşehirde düşmüştür. Bu göstergenin detaylarına baktığımızda hem ülke genelinde hem de İstanbul ve Ankara illerinde kiralık ilan sayısı yükselirken İzmir’de bu sayının düştüğü görülmektedir. Kiralanan konut sayısı ise ülke genelinde de üç büyük şehirde de düşmüştür. Kiralık konut piyasasında bir diğer canlılık ölçütü olarak kullandığımız kiralık konut ilanlarının ne kadar süre yayında kaldıklarını gösteren kapatılan ilan yaşı geçen aya kıyasla ülke genelinde ve üç büyükşehirde uzamıştır.

I- Kiralık Konut Piyasası Görünümü Kasım 2024 Kira fiyatları analizi

Reel kirada düşüş

ürkiye genelindeki reel kira endeksi (2017 Eylül=100) Haziran 2023’te 216,2 ile zirve yaptıktan sonra düşüşe geçmişti. Ancak bu düşüşün ardından bu eğilime aykırı şekilde, reel kira endeksi Mart ve Haziran 2024 arasında artış göstermişti. Ağustosta sınırlı ölçüde artan endeks eylül ayında geçtiği düşüşü ekimde de göstermiştir. Bu gelişmeler reel kiraların düşüş eğiliminde olduğu şeklinde yorumlanabilir. Eylül 2024’ten Ekim 2024’e ortalama m2 cari kira yüzde 0,1 artmıştır. TÜFE’nin aynı dönemde yüzde 2,9 artması sonucu reel kira fiyat endeksi1 yaklaşık 4,8 puan azalarak 175,6 olmuştur (Şekil 1).

Şekil 1: Türkiye genelinde reel kira endeksi (2017 Eylül=100)

Kaynak: sahibinden.com, Betam


[1]Reel fiyatlar 2017 Eylül ayı referans alınarak hesaplanmıştır. Bu değerin 100’den büyük (küçük) olması reel kira fiyatlarının referans döneme kıyasla yükseldiğini (düştüğünü) göstermektedir.

Reel kira üç büyükşehirde de azaldı

Reel kira fiyat endeksi ekimde üç büyükşehirde de azaldı. Reel kira endeksi İstanbul’da 181,6, Ankara’da 247,2, İzmir’de ise 207,0 olmuştur. Buna göre reel ortalama kiralar referans dönemimiz olan 2017 Eylül’e kıyasla İstanbul’da yüzde 81,6, Ankara’da yüzde 147,2, İzmir’de ise yüzde 107,0 oranında yüksektir (Şekil 2).

Şekil 2: Üç büyük ilde reel kira endeksi (2017 Eylül=100)

II- Kiralık konut piyasası arz-talep analizi

Kiralık konut arzında artış

Şekil 6, ülke genelinde ve üç büyükşehirde kiralık konut arzının ölçütü olarak kullandığımız kiralık ilan sayısının seyrini göstermektedir. Şubat 2024’ten itibaren hem Türkiye’de hem İstanbul ve Ankara’da ilan sayıları düşmeye başlamış, mayıs ayında ise hem ülke genelinde hem de üç büyükşehirde ilan sayıları artmıştı. Haziranda uzun süren bayram tatiline bağlı olarak kiralık konut arzı bir miktar azalmış ancak temmuzdan bu yana kiralık konut arzında belirgin artışlar görülmüştü. Ekim ayında da konut arzındaki artışlar ivme kaybıyla da olsa sürdü. İlan sayıları;

  • ülke genelinde yüzde 1,5 (364.306’dan 369.876’ya),
  • İstanbul’da yüzde 0,7 (100.256’dan 101.002’ye),
  • Ankara’da yüzde 5,9 (26.198’den 27.754’e) artmış,
  • İzmir’de ise yüzde 0,1 (27.386’dan 27.348’e) azalmıştır.
Şekil 6: Türkiye ve üç büyük ilde kiralık ilan sayısı (adet)

Kiralık konut talebinde azalış

Şekil 7, ülke genelindeki kiralık konut talebinin seyrini göstermektedir. Kiralık konut talebi göstergesi 6 farklı verinin birleştirilmesiyle oluşturulmuştur. Bu veriler;

  • ilanların görüntülenme sayısı,
  • ilanların favoriye eklenme sayısı,
  • ilan sahiplerine gönderilen toplam mesaj sayısı,
  • sahibinden.com uygulaması üzerinden yapılan toplam telefon araması sayısı,
  • Google Analytics’ten edinilen sahibinden.com mobil ve web platformlarında kiralık emlak kategorisine ve
  • ilgili aya ait kullanıcı ve sayfa görüntüleme sayılarından oluşmaktadır.

Kiralık konut talebi göstergesi oluşturulurken bu serilerin 2020 Şubat1 ayındaki değerleri ayrı ayrı 100’e eşitlenmiş, diğer aylardaki değerleri ise buna göre oranlanarak hesaplanmıştır. Ardından bu göstergelerin ağırlıklı ortalaması alınarak yeni talep göstergesinin ilgili aydaki değeri hesaplanmıştır. Bu göstergenin yükselmesi konut talebinin arttığını, düşmesi ise konut talebinin azaldığını belirtmektedir. Talep göstergesindeki artış ya da azalış miktarı ise konut talebinin ne ölçüde değiştiği hakkında bilgi vermektedir.

Kiralık konut piyasasında talebin önemli bir özelliği de mevsimsel etkiye açık olmasıdır. Mevsimsel etki Şekil 7’de açıkça gözlemlenmektedir: Nisan ve Eylül ayları arasında artan talep, izleyen aylarda azalmakta, kış aylarında ise nispeten durağan bir seyir izlemektedir. Bahar ve yaz aylarında kiralık konut talebinde ortaya çıkan bu yükselişte tayinle il değiştirenlerin ve üniversite öğrencilerinin etkili oldukları düşünülebilir. Bu nedenle talep göstergesinde değişimler yorumlanırken mevsimsel etkiler göz önünde tutulmalıdır.

Kiralık konut talep göstergesi geçen yılın ağustos kasım arasında düşerken aralık ayından sonra hafif tempoda artış eğilimine girmiş, mayıs ayından itibaren ise konut talep endeksi belirgin oranda artış göstermişti.

  • Ekim ayında ise kiralık konut talep endeksi yüzde 18,9 azalmıştır (215,5’ten 174,7’ye).
  • Kiralık konut talebi geçen yılın ekim ayına kıyasla yüzde 0,6 daha yüksektir.

1Arama sayılarına ait veri 2020 Şubat ayından itibaren mevcut olduğundan talep göstergesi bu tarihten sonraki dönemde hesaplanmıştır.
Kiralık konut talebinde bir ayda görülen yüksek düşüşün mevsimsel etkiden kaynaklandığını söyleyebiliriz. Nitekim, yukarıda belirttiğimiz gibi kiralık konut talebi nisan ve eylül ayları arasında yükselirken takip eden aylarda azalmaktadır.

Şekil 7: Talep göstergesi (2020 Şubat=100)

Kiralık Konut Piyasası Görünümü Ekim 2024 Açıklamalar kutusu

GöstergeAçıklama
Kiralık m2 fiyatEmlak Endeksinden üretilmektedir:  Tabakalanmış Ortanca Fiyat yöntem uygulanmaktadır.  Öncesinde uç değer temizliği de yapılmaktadır. Hatalı girilen ilan fiyatları temizlenmektedir. (Hem fiyat hem metrekare verisi üzerinden temizlik yapılmaktadır.)
Kiralık adetAyın herhangi bir günü yayında olan tüm kiralık konut ilanları sayılmaktadır. İlan sayıları tekilleştirilmiştir.
Kiralanan / Top. KiralıkPay:(Kiralık) Kullanıcının kendi isteği ile o ay kapatılan ilan sayısı * (1- o ayki kiralık konut kategorisindeki “ilan satmaktan vazgeçtim yüzdesi”) Not: Otomatik kapatılan ilanlar (süresi dolan) dahil edilmemiştir. Kullanıcının kapattığı ilanlarda ise kullanıcılara ilanı neden kapattıklarına ilişkin bir anket yapılmaktadır. Bu anketin cevapları “sahibinden.com aracılığı ile kiraladım”, “sahibinden.com dışında kiraladım” ve “kiralamaktan vazgeçtim”dir. Bu ankete cevaplayanların sayısından “kiralamaktan vazgeçtim” seçilmiş olanlar düşülmüştür. Burada elde edilen sayı kiralanan konut sayısının bir göstergesi olmaktadır. Payda: Ayın herhangi bir günü yayında olan tüm kiralık konut ilanları sayılmaktadır.
Kiralık konut – Kapatılan ilan yaşı (gün)İlgili ayda kullanıcı tarafından kapatılmış kiralık konut ilanlarının (hala kapalı olmalı) yayında kaldığı gün sayısı toplamı/ tekil ilan sayısı (kullanıcı tarafından kapatılan). Örneklem seçiminde “çeyrekler arası açıklık” yöntemi kullanılmaktadır.
Açıklamalar kutusu

2024 Kasım inşaat sektörü güven endeksi yüzde 1,7 artarak 87,8 oldu.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan 2024 Kasım inşaat sektörü güven endeksi arttı. Zira bu istatistiki verilere göre, Kasım ayı İSGE, 2024 Ekim inşaat sektörü güven endeksine göre yüzde 1,7 artarak, 87,8 oldu.

Kasım 2024 kira zam oranları belli oldu

TÜİK Ekim 2024 TÜFE verilerine göre, 12 aylık ortalama TÜFE artış oranı yüzde 60,02 olarak açıkladı. Bu artış oranı aynı zamanda, konutlarda ve işyerlerinde Kasım 2024 kira zam oranı olarak baz alınmaktadır. Zira mevzuata göre kira artış oranı, kira sözleşmesinin dolduğu tarihi takip eden ayın açıklanan 12 aylık TÜFE ortalaması üzerinden hesaplanıyor. Dolayısı ile evini veya iş yerini kiraya veren gayrimenkul sahipleri, bu oranın üzerinde bir kira artışı yapamıyor.

Kaynak; https://betam.bahcesehir.edu.tr/2024/11/sahibindex-kiralik-konut-piyasasi-gorunumu-kasim-2024/

Düzenleyen; İnş. Müh. Mithat GÜNEY, PMP

BU KONUYU SOSYAL MEDYA HESAPLARINDA PAYLAŞ
ZİYARETÇİ YORUMLARI

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu aşağıdaki form aracılığıyla siz yapabilirsiniz.

BİR YORUM YAZ