Ev kiralama yoluyla oturum izni uygulaması kalkmalı!
Sektör uzmanları yabancıya ev kiralama yoluyla oturum izni verilmesinin kaldırılmasını talep ederken, yurtdışında yabancıya ev satışı yapan firmalara yönelik devlet desteği de sosyal medyada tepki çekti.
“Ev kiralamayla oturum izni kaldırılmalı”
Gayrimenkul sektöründe yabancıya ev kiralama yoluyla oturum izni verilmesinin kaldırılması gerektiği konuşuluyor. Sektör temsilcileri oturum izni alarak kiraların yükselmesine sebep olan kitlenin, sınırlı sayıda alım yapan yatırımcı grup ile karşılaştırılmaması gerektiğine vurgu yapıyor. Temsilciler, Türkiye’de oturum programı geliştirilerek, iznin 150 bin dolar ile 200 bin dolar karşılığında verilmesi önerisinde bulunuyor.
Dünya Gazetesi’nden Leyla İlhan’ın haberinde yer alan bilgileri göre, Ticaret Bakanlığı tarafından geçtiğimiz günlerde yapılan düzenleme ile yabancıya konut satışı, döviz kazandırıcı hizmetler kapsamına alındı. Bu gelişme ile birlikte yurt dışında doğrudan gayrimenkul satışı yapan firmalara devlet desteği sağlanacak. Sosyal medyada tepki çeken düzenleme, gayrimenkul fiyatlarının yukarı çıkacağı endişesini ortaya çıkarırken, yabancıya satış yapan firmalar, düzenlemenin sektörün global anlamda oyuncu olmasını sağlayacağını söyledi.
“Düzenlemeyi çok önemli bir atılım olarak görüyoruz.”
Gayrimenkul Yurt Dışı Tanıtım Derneği (GİGDER) Başkanı Ömer Faruk Akbal, Ticaret Bakanlığı tarafından yapılan düzenlemeyi değerlendirdi. Akbal, gayrimenkul alanında dünyada özellikle Amerika’da faaliyet gösteren büyük şirketler olduğunu söyleyerek, “Türkiye uluslararası gayrimenkul firması çıkarma alanında ne yazık ki istenilen seviyeye henüz ulaşamadı. Düzenlemeyi hem Türkiye’ye yabancı gayrimenkul yatırımcısı çekme hem de yurtdışında bu konuyla ilgili markaların oluşması açısından çok önemli bir atılım olarak görüyoruz.” ifadelerinde bulundu.
Yapılan düzenlemenin sadece yurt içine yatırımcı çekmek olarak görülmemesini belirten Akbal, “Bu sadece bir kısmı. Diğer kısmı ise uluslararası alanda markalarla rekabet etme imkanı sağlaması. Çünkü gayrimenkul sadece satış anlamında değil, emlak yönetimi, gayrimenkul fonu, teknoloji üretimi gibi pek çok farklı alanda büyük markaların hizmet verdiği bir alan. Bu destekler de gayrimenkulün etraflıca büyümesini sağlayacak bir anlayışın önemli bir adımı olacak.” dedi.
Ev kiralama yoluyla oturum izni uygulaması başka hiçbir ülkede yok!
Başkan Ömer Faruk Akbal, ülkemizde ev kiralama yoluyla oturum izni verilen birçok insan olduğunu belirterek, “Türkiye daire kiralayan yabancıya 1 yıl oturum hakkı veriliyor. Hiçbir ülkede böyle bir uygulama yok. Ancak çalışma veya öğrenci vizesi olana veriliyor. Ya da 300-400 bin dolarlık oturum programıyla böyle bir hak kazanıyorlar. Bizim de kiralamayla oturum hakkı yerine 150-200 bin dolar ödeyene bu hakkı vermemiz gerekir.” açıklamasında bulundu.
Ülkemize vatandaşlık almak için gelenlerin sayısının azınlık olduğunu belirten Akbal şu ifadelere yer verdi:
“Herkes vatandaşlık için gelmiyor. Aslında vatandaşlık isteyenlerin oranı azınlıkta. Eğer bir ara oturum programı çıkarılırsa Dubai’ye giden bu kitleleri çekebiliriz. Çok fazla rekabetçi olmamız gereken bir alanda konu ne yazık ki manipüle ediliyor ve ülkenin geleceği ile oynanıyor.”
Ülkeye önemli bir döviz girdisi sağlanıyor!
Yabancıya yapılan konutların yarısının tekrar kiraya verildiğini belirten Akbal, satışı yapılan 58 bin konutun 30 bininin kiraya verildiğini söyledi. Akbal, “Bu da piyasaya yeni kiralık arz sunulması demek. Mülteciye kızıp bizi dövmesinler. Her yıl 10 milyar dolara yakın bir girdi sağlıyoruz. Turizm gelirinin üçte biri gelir söz konusu.” dedi.
Yabancıya 10 yıldır konut satılırken, fiyatlar son 1 yıl içerisinde arttı!
Inhouse Global Yönetim Kurulu Başkanı Fatih Ergüven ise düzenlemeyi beklediğini ve sektörün uzun zamandır bu düzenleme üzerine çalıştığını belirterek, “Gayrimenkulün bu alanı doğrudan döviz girdisi sağlıyor. Döviz girdisi sağlayan diğer sektörlere destek veriliyor. Düzenleme ile bundan bizim de faydalanmamız sağlandı. Fiyatların artmasının nedeni yabancıymış gibi görünüyor. Hâlbuki biz yabancıya 10 yıldır konut satıyoruz ancak fiyatlar 1 yıldır artıyor. Dolayısıyla bunun yabancıya satışla alakası olmaz. Bunun en büyük nedeni konut üretiminin son 3-4 yıldan bu yana azalıyor olması.” değerlendirmesinde bulundu.
Yabancıdan yabancıya satış yapma imkanı sağlanacak!
Yabancıya konut satışın toplam satışlar içindeki payının yüzde 3,5 – 4 seviyelerinde olduğunu belirten Ergüven, bu orandaki artışın pandemi ile birlikte gelişen süreçte faizlerin düşük kalması ile orta ve üst segment yatırımcıların belirli bölgelerde gayrimenkul yatırımlarına yönelmesi ile ortaya çıktığını söyledi.
Sektörde işini düzgün bir şekilde yapan firmaların pazarlama ve tanıtım gibi alanlara da para harcadığını söyleyen Ergüven, yeni düzenleme ile lisanslı firmaların, merdiven altı firmalardan ayrılacağını belirtti. Yakın zamanda Moskova’da ofis açma planlarının olduğuna değinen Ergüven, yapılan düzenleme ile 2 kişi yerine 3 kişi çalıştırabileceklerini, 30 metrekarelik ofis yerine 50 metrekarelik ofis açabileceklerini belirtti. Ergüven, “Böylece yurtdışında mevcut olan ofis sayımızı daha artırarak yabancıdan yabancıya da satış yapma imkanı elde edeceğiz ve Türkiye’ye daha fazla döviz girdisi sağlanacak.” dedi.
“Düzenleme emlak sektörüne çok fayda sağlamayacak”
İstanbul Emlak Komisyoncuları Odası Başkanı Nizamettin Aşa ise düzenlemenin emlak sektörüne çok fayda sağlamayacağını belirtti. Başkan Aşa, “Yabancıya satış yapan biz değiliz. Bizim emlakçıların yüzde 1-2’si bile değil. Bazı ajans adı altında çalışanlar ile yabancı aracılık acente şirketleri ve kaçak çalışanlar bu işi yapıyor. Biz yüzde 2 komisyonu zor alırken, onlar en az yüzde 10 komisyonla çalışıyorlar. Dolayısıyla Türkiye emlak sektörüne faydası olmayacak.” değerlendirmesinde bulundu.
Öncelikle yabancı ajans ve acentelerin piyasada çalışmasının disiplin altına alınması gerektiğini söyleyen Aşa, “Taşınmaz Ticareti Belgesi olmayan aracılık hizmeti veremiyor. Ancak ajans adı altında bu yapılıyor.” ifadelerine yer verdi. Bu tür satışlarda mevcut olan Taşınmaz Ticareti Belgesinin zorunlu hale getirilmesi gerektiğini kaydeden Aşa, “Bu alan belgeli Türk emlak firmalarına açılmalı.” dedi.
Sektöre destek gibi görünüyor ancak zamanlaması yanlış!
İstanbul Emlak Brokerleri Kulübü Başkanı Ulvi Özcan da yapılan düzenleme ile ilgili zamanlaması doğru olmayan bir uygulama değerlendirmesinde bulundu. Özcan, yeni çalışmanın sektöre destek gibi görünmesine rağmen, ülkemizde yer alan kira sorunu göz önüne alındığında zamanlamasının yanlış olduğunu belirtti.
Özcan, toprak ihracatına karşı olduğunu belirterek, “Eğer devlet sektöre destek vermek istiyorsa, emlakçının kim olduğunun belli olduğu, emlakçılığın standardının düzgünce belirlendiği bir mevzuat için destek sunmalı.”
Özcan konuşmasına şöyle devam etti:
“Çünkü şu anda herkes emlakçı olabiliyor. Hiçbir denetim yok. Dolayısıyla bir ilanı portallara 10 emlak ofisi giriyor. Bundan da legal çalışan, saygın emlak ofisleri olumsuz etkileniyor. Emlakçının kim olduğu belli olmalı ki ‘emlakçı tarafından dolandırıldı’ gibi ithamların hedefi legal ofisler olmamalı. Mevcut düzenleme sektörün geneli yerine, kısıtlı sayıda birkaç firmaya fayda sağlayacak.”
İnşaat Mühendisi Mithat GÜNEY, PMP YouTube Kanalı
Dünya genelindeki İnşaat Projeleri, Şantiye Görüntüleri, Gayrimenkul Sektörü ve Profesyonel Proje Yönetimi ile ilgili videoları İnşaat Mühendisi Mithat GÜNEY, PMP YouTube kanalında bulabilirsiniz.
Kaynak; “Ev kiralamayla oturum izni kaldırılmalı” (dunya.com)
Düzenleyen; İnş. Müh. Mithat GÜNEY, PMP