Artan enflasyon ve döviz kuru kiracıları zorluyor

Ülkemizde artan enflasyon ve döviz kuru kiracıları zor duruma sokuyor. Artan fiyatlar karşısında zorlanan vatandaşlar, ev sahiplerinin yasal olmayan taleplerde bulunduğuna dikkat çekiyor. Uzmanlar ise kanunlar konusunda kiracıları uyarıyor.
Kiracılara enflasyon ve döviz kuru baskısı
Deutsche Welle Türkçe muhabirlerinden Emre Eser’in haberine göre artan enflasyon ve döviz kuru kiracılara baskı oluşturuyor. Bazı ev sahiplerinin yasal olmayan taleplerine karşı ise uzmanlar kiracıları uyararak, kanunları işaret etti. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından en son yıllık enflasyon yüzde 54,44 olarak açıklanmıştı. Bu durum yeni kiralık ev arayanları ve kirada oturanları zor duruma soktu. Son yıllarda düşen konut üretimi de fiyatların hızla yükselmesine sebep oldu.
Kiracı ile ev sahibi arasında yapılan kira sözleşmeleri 12 aylık TÜFE ortalaması oranında hesaplanıyor. Şubat 2022 verilerine göre hesaplanan 12 aylık tüketici fiyatları endeksi (TÜFE) ortalaması yüzde 25,98 olarak hesaplandı. Buna göre Mart ayı içerisinde kira zammı yapmak isteyen vatandaşlar bu oranı baz alacak. Aynı oran geçen sene itibariyle 12,53 seviyesinde yer alıyordu. Artan oranlar kiracıların endişesini her geçen gün arttırıyor.
Bazı ev sahipleri ise durum karşısında kiracılardan yasal olmayan taleplerde bulunuyor. Artan enflasyonu işaret eden ev sahipleri kiracılardan yasal oranın üzerinde kira artışı isteyerek kiracıları zor durumda bırakıyor. Olumlu yanıt alamayan ev sahipleri ise kiracılara evi boşaltmaları yönünde baskılar uygulayabiliyor.
Ev sahipleri kirayı istediği oranda arttırabilir mi?
Ev sahiplerinin kirayı istediği oranda arttırması ya da kiracıdan evi istediği zamanda boşaltmasını istemesi gibi durumlar için değerlendirmelerde bulunan avukat Hanife Emine Kara, artışın ne şekilde uygulanacağının 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 344’üncü maddesinde yer aldığına dikkat çekiyor. Kanuna göre yenilenen sözleşme için son 12 aylık tüketici fiyat endeksi ortalaması dikkate alınıyor. Avukat Kara, ev sahiplerinin yasal olarak bu oranın üzerinde bir zam talep edemeyeceği uyarısında bulunuyor.
Bağımsız iktisatçılar tarafından yapılan Enflasyon Araştırma Grubu’nun (ENAG) enflasyon oranını takip eden bazı ev sahiplerinin de olduğunu belirten Kara, “Kira sözleşmeleri için belirlenen tek istatistik TÜİK tarafından açıklanan son 12 aylık tüketici fiyat endeksi ortalamasıdır” diyor.
Avukat Hanife Emine Kara, ev sahibinin yasal oranı kabul etmemesi durumun süreç için şunları söylüyor:
“Bu durumda kiracı ev değiştirmek istemiyorsa TÜİK tarafından belirlenen son 12 aylık tüketici fiyat endeksi ortalamasına bakarak kira artışı yapabilir. Ve bu oranı mevcut kirasını üzerine ekleyerek kira bedeli olarak uygulayabilir. Ev sahibi bunu kabul etmese bile yasal artış oranı bu olduğu için kiracı evde oturmaya devam edebilir. Bu konuda ev sahibinin kiracıyı evden çıkarma yetkisi yoktur.”
Beş yıl ve üzeri sözleşmelerde durum değişiyor mu?
Avukat Kara, kiracının beş yıldan uzun süredir aynı mülkte oturması durumunda ve bir anlaşmazlık varsa ev sahibinin farklı bir değerlendirme talep etme hakkı olduğunu belirtiyor. Kara’nın bilgilerine göre yargı yoluna başvurulduğu takdirde hakim tarafından, tüketici fiyat endeksindeki 12 aylık ortalama, bölgedeki emsal kira bedelleri ve kiralanan mülkün durumu gibi değişkenleri göz önünde bulundurarak hakkaniyetli bir karar veriliyor.
İnşaat Mühendisi Mithat GÜNEY, PMP YouTube Kanalı
Dünya genelindeki İnşaat Projeleri, Şantiye Görüntüleri, Gayrimenkul Sektörü ve Profesyonel Proje Yönetimi ile ilgili videoları İnşaat Mühendisi Mithat GÜNEY, PMP YouTube kanalında bulabilirsiniz.
Kaynak; Kiracılara enflasyon ve döviz kuru baskısı (dw.com)
Düzenleyen; İnş. Müh. Mithat GÜNEY, PMP
Bu yazı, konutpiyasasi.com internet sayfasında da tarafımızdan yayınlanmıştır.
Bu yazı, ofisprojeleri.com internet sayfasında da tarafımızdan yayınlanmıştır.